ZWO ASI462MC review door Rutger Bus

19 oktober 2021

Eind oktober, begin november kreeg ik via mijn favoriete telescoopwinkel Ganymedes de mogelijkheid om de nieuwste planeet camera van ZWO uit te proberen en te testen, hiervan maakte ik de ZWO ASI462MC camera review. Zoals zo vaak in Nederland; wanneer je nieuwe spullen krijgt of koopt dan staat er geheid regen en bewolking op de kalender. Uiteraard was dit ook voor mij van toepassing en pas in december kwam ik toe om mijn eerste opnames met deze camera te maken.

Voordat ik verder in de details van de camera ga duiken wil ik even gezegd hebben dat mijn setup nu niet meteen de beste setup is om deze camera eens goed aan de tand te voelen. Mijn huidige setup bestaat uit een Ritchie Chretien telescoop met een brandpunt van 1370mm en een F-ratio van F9. Voor planeetfotografie en maanfotografie is vaak een F-waarde van tussen de F20 en F30 gewenst.  Ik had in eerste instantie dus een barlow nodig van 2.5x om enigszins in de buurt van deze F-waarden te komen. Nadat de barlow na een langere periode wachten uiteindelijk toch geleverd werd (een schrijnend tekort aan barlows door de gunstige Mars-oppositie destijds) diende het volgende probleem zich aan. De back-focus van de camera lag met de barlow namelijk zo ver naar achteren dat ik met de bovengenoemde setup niet in focus kon komen. Verlengstukken en vulringen had ik ook niet meer liggen, dus uiteindelijk ben ik, na heel wat pogingen om alles toch voor elkaar te krijgen, maar zonder barlow op F9 gaan schieten. Dus zogezegd, niet de optimale condities om de camera aan de tand te voelen en de ware potentie van de camera aan het licht te brengen.

1.         Introductie

Als beginnend astrofotograaf kan het aanbod aan astrocamera’s nogal overweldigend zijn. Het lijkt haast op het zoeken van een speld in een hooiberg. Stel je daarom eerst de volgende vraag: wat ben jij van plan om op de foto te gaan zetten? Is het antwoord de maan, planeten en de zon dan valt er al een deel van de camera’s af. Je hebt in de regel namelijk twee soorten camera’s: camera’s voor het fotograferen van Deep Sky objecten zoals sterrenstelsels en gasnevels. Of camera’s voor het fotograferen van maan, zon en planeten. Met deze informatie kan je dus veel gerichter zoeken naar de meest geschikte camera voor jouw doeleinde.

ZWO ASI294MCZWO ASI462MC

ZWO ASI290MM-mini

 

 

 

 

 

 

 

De ASI294MC Pro cool (links) vs ASI462MC (midden) en ASI290MM mini (rechts). De ASI294MC Pro camera is een echte Deep Sky camera daar waar de andere twee echte planeetcamera’s zijn.

Planeet- en/of maan fotografie is een heel spannend onderdeel van de ‘astrofotografie‘. Het is tevens een onderdeel waar je ook vrij eenvoudig mee kunt beginnen. Wie heeft er nu niet eens een keer zijn DSLR met telelens op de maan gericht om er een foto van te maken? Het grootste voordeel van maan en planeet fotografie is dat deze objecten heel helder zijn en dus met een relatief korte belichtingstijd op de foto te zetten zijn. Bij Deep Sky fotografie van sterrenstels en gasnevels gebruik je doorgaans veel langere belichtingen omdat deze objecten vaak erg lichtzwak zijn. Hier heb je dan ook meteen het grootste verschil tussen beide vormen van “astrofotografie” te pakken. Een eerste ding om rekening mee te houden bij het maken van planeet opnames is dat de planeten vrij klein zijn. Zelfs in de beste tijden, wanneer planeten in oppositie zijn en dus het dichtst bij de aarde staan, zal de schijnbare grootte van de planeten ongeveer 1/50e zo groot als onze eigen Maan. Maar dat is in het meest gunstigste geval en vaak zullen de planeten nog kleiner uitvallen dan dat. Je hebt dus enige vorm van vergroting nodig om de planeten toch enigszins toonbaar op de foto te zetten. Een telescoop met een grote opening en voldoende brandpunt is hiervoor een must. Aangezien ik met mijn Richie Chretien aan beide criteria niet voldoe heb ik mij bij het testen van de ASI462MC volledig gericht op het fotograferen van onze eigen maan. Eigenlijk is het woord fotograferen hier theoretisch gezien niet helemaal juist aangezien je met planeetcamera’s video opnames maakt in plaats van losse foto’s. Deze video’s zijn opgebouwd uit heel veel korte opnames van slechts een paar 100ste  van een seconde die met behulp van specifieke software, zoals sharpcap of firecapture kunnen worden opgenomen. Daarna worden de verkregen video’s verwerkt met behulp van specifieke software voor planetaire verwerking, zoals Autostakkert, of Registax waarin alleen de frames van de hoogste kwaliteit worden geselecteerd en gebruikt in de uiteindelijke “stack”. De frames van lage kwaliteit worden door deze programma’s automatisch verwijderd.

Een typisch voorbeeld van het bewerkingsprogramma Autostakkert

Om er maar meteen geen gras over te laten groeien en als je op zoek bent naar een van de beste planeetcamera’s op de markt voor een betaalbare prijs dan hoef je niet verder te zoeken. De ASI462MC doet precies dat wat je van een planeetcamera verwachten mag.

2.         Framerate per seconde (FPS)

Met een theoretische uitleessnelheid van 139 FPS is de ASI462MC echt een onwijs snelle camera. Mede door het gebruik van de USB3.0 poort kan je enorm hoge uitleessnelheden behalen. Uiteraard is deze snelheid afhankelijk van de helderheid van je object, maar voor bijvoorbeeld maanfotografie zou je deze snelheid moeten kunnen behalen. Hoe meer beelden per seconde een camera kan opnemen, hoe beter dit is voor de uitendelijke opname. Neem bijvoorbeeld een camera die 16 beelden per seconde kan vastleggen. Als je een video maakt van 2 minuten bij deze opnamesnelheid dan heb je in die twee minuten tijd dus 16x60x2=1920 foto’s gemaakt. Stel je stackt slechts 50% van de opnames dan gebruik je uiteindelijk maar 960 opnames in de uiteindelijke stack. Zet je dit aantal opnames af tegenover een camera die 120 beelden per seconde vast kan leggen, dan kom je uit op 120x60x2/2=7200 frames die gebruikt worden in de stack. Een wezenlijk groot verschil wat je zeker gaat terugzien in de kwaliteit van de foto als je de opnames naast elkaar gaat vergelijken.

3.         Resolutie (megapixels)

Met een resolutie van 2.1Mp en een sensorgrootte van 1936×1096 pixels heb je een relatief grote sensor voor het maken van maan- en planeetopnames. Zoals hierboven uitgelegd, verschijnen de planeten als zeer kleine objecten aan de nachtelijke hemel. Als gevolg hiervan heb je geen camera met een hoge resolutie nodig om de planeten vast te leggen. Vaak zal een 1- of 2-megapixelcamera ook prima werken. Hieronder heb ik met het online programma van Astronomy Tools, de zogenaamde FOV calculator, het gezichtsveld van de ASI294MC Pro (11.3Mp, sensor: 4144× 2822pix) uitgezet tegen de ASI462MC bij gebruik van beide camera’s op mijn Ritchey Chretien 6” telescoop.

Vergelijk FOV tussen ZWO ASI462MC en de ZWO ASI294MC-P

Het beeldveld van de ASI462MC vergeleken met de ASI294MC Pro bij gebruik op de RC6”

Het verschil in beeldveld is nu duidelijk te zien. Met de ASI462MC camera zit je veel dichter op je onderwerp en kan je fijnere details op het maanoppervlak zichtbaar maken. Om met bijvoorbeeld de ASI294MC Pro een zelfde beeldveld te krijgen zou je de opname moeten croppen, wat uiteraard ook ten koste gaat van het aantal megapixels. De 2.1Mp van de ASI462MC zijn dan ook ruimschoots voldoende om mooie maan- en planeet details mee op de foto te zetten.

4.         Kwantumefficiëntie

Eén van de belangrijkstse functies van een camerasensor is om zoveel mogelijk fotonen te registreren en daadwerkelijk om te zetten in een digitaal signaal. Dit verzamelen van fotonen en het omzetten hiervan in een digitaal signaal noemen we met een moeilijk woord “quantum efficiency” (QE). Het is deze factor die de gevoeligheid van een camera weergeeft. Kijk je bijvoorbeeld naar de ASI294MC Pro camera dan heeft deze een QE van 75%. Dit betekent dat 75% van het aantal fotonen dat op de sensor valt ook daadwerkelijk wordt omgezet in een digitaal signaal. Kijken we nu naar de QE van de ASI462MC dan zien we een QE van maar liefst 80%. De sensor van de ASI462MC is dus beter in het registreren van fotonen. En daar draait het uitendelijk om in de astrofotografie, het verzamelen van zoveel mogelijk signaal. Sommige echt high-end sensoren hebben een QE tot wel 95%, maar de meeste amateur astrofotografie camera’s liggen in het bereik van ongeveer 50% tot 85% QE.

5.         Whats in the Box

Wanneer je de ASI462MC aanschaft kan je eigenlijk direct aan de slag met de camera. Alle benodigdheden zitten in de doos. Het enige dat je nog nodig hebt is een laptop en een telescoop om de camera mee te verbinden. Een kind kan de was doen. Mocht je er toch niet uitkomen dan staat het internet vol met handige tutorials en gebruikers videos.

ZWO ASI462MC inhoud van de levering

De ASI462MC komt met allerlei nuttige accessoires waaronder een snel-start-gids.

6.         Resultaten

In de periode dat ik de camera in bruikleen had werkte het weer zoals gebruikelijk niet echt mee. Een paar heldere nachten met redelijk goede seeing heb ik kunnen benutten om met de ASIair Pro en de Ritchey Chretien 6” telescoop wat video opnames van elk 1 tot 2 minuten te maken.

Hieronder zie je een aantal van de behaalde resultaten waarbij nogmaals gesteld moet worden dat mijn setup niet de ideale setup is geweest om deze camera echt goed te kunnen testen. Daarnaast ben ik meer een Deep-sky fotograaf en is het verwerken van de opnames tot een geschikte plaat met de daarvoor ontwikkelde software zoals Registax en Autostakkert lastiger dan ik voorheen had gedacht. Wie weet dat ik in de nabije toekomst nog aan planeet- maan fotografie ga doen want het blijft wel een fascinerend onderdeel van de astrofotografie.

ZWO ASI462MC review door Rutger Bus