ZWO ASI662MC VS ZWO ASI678MC
De ZWO ASI662MC vergeleken met de ZWO ASI678MC | Review door Peter van Leuteren
ZWO ASI662MC VS ZWO ASI678MC. Begin oktober 2022 kocht ik na héél wat vergelijken de ASI678MC planetencamera van ZWO. De “Easy and fun” instelling en de creatieve breinen in de organisatie van het ZWO team had in de zomer van 2022 weer een viertal nieuwe planetencamera’s opgeleverd. De keuze ging daarbij bij mij tussen de ASI662MC en de ASI678MC. Beide camera’s met interessante eigenschappen die geschikt zijn om planeetopnames te maken in kleur. Al snel sloeg echter de twijfel toe… Had ik wel de juiste keuze gemaakt? Na contact te hebben opgenomen met Ganymedes kreeg ik de mogelijkheid om de ASI662MC en de ASI678MC met elkaar te vergelijken. In deze blog lees je mijn bevindingen.
Introductie
Als astrofotograaf ben ik eigenlijk altijd bezig geweest met Deepsky fotografie en zette ik regelmatig een spiegelreflexcamera buiten om meteoren te fotograferen. Op gebied van de maan, de zon en vooral de planeten had ik echter nog maar weinig ervaring opgedaan. Uiteraard had ik wel eens een spiegelreflexcamera achter een oculair gehangen en mijn eerste planeetfoto’s gemaakt. Maar de resultaten waren niet te vergelijken met wat dedicated planeetfotografen presteren.
Als vrijwilliger van de Cosmos Sterrenwacht in Lattrop heb ik echter wel de mogelijkheid om de Meade LX200 16” ACF telescoop van de sterrenwacht te gebruiken en met een brandpuntafstand van circa vier meter is deze kijker zeer geschikt om planeten te fotograferen. Terwijl ik regelmatig met eigen apparatuur bij de sterrenwacht aan het fotograferen was stond deze mooie kijker dan ongebruikt in een dichte koepel. Uiteraard doodzonde dus tijd om daar verandering in te brengen. Zowel mijn opkomende interesse in het fotograferen van planeten als het meer fotografisch inzetten van de hoofdkijker van de Cosmos sterrenwacht waren dus aanleiding om een planetencamera aan te schaffen.
Gebruikte setup voor de vergelijking tussen ZWO ASI662MC VS ZWO ASI678MC
De twee planetencamera’s van ZWO zijn samen met een Baader UV/IR cut filter en een ZWO Atmosferische Dispersie Corrector (ADC) ingezet achter de Meade telescoop van de Cosmos Sterrenwacht in Lattrop. Op de avond van de 18de oktober 2022 werden opnames gemaakt van Jupiter, Saturnus en Mars tussen acht uur ’s avonds en één uur ’s nachts. De seeing (atmosferische storingen) tijdens de waarneemactie was matig maar van bewolking was tijdens de actie geen spraken. De telescoop was begin oktober nog opnieuw gecollimeerd en de telescoopbuis werd tijdens de sessie actief geventileerd. Tijdens de vergelijking zijn alleen opnames gemaakt zonder gebruik te maken van een barlowlens. De barlow lenzen die tijdens de avond beschikbaar waren, waren van een te geringe kwaliteit om succesvolle afbeeldingen te kunnen maken.
Pixelgrootte
Het grote verschil tussen de ASI662MC en de ASI678MC camera is de pixelgrootte. De ASI678MC is voorzien van een Sony IMX678 sensor met een pixelgrootte van slechts 2 micron terwijl de ASI662MC een sensor met pixels met een grootte van 2,9 micron heeft. Gevolg is dat de inzet van een barlowlens bij een systeem zoals de Meade LX200 16” ACF bij de 2,9 micron pixelgrootte theoretisch wel nodig is en bij 2,0 micron pixels bij gemiddelde seeing eerder achterwegen gelaten kan worden. In de tabel hieronder is zichtbaar welke f-waarde van de telescoop het meest geschikt is bij verschillende seeing omstandigheden met of zonder inzet van een barlowlens.
Kort door de bocht zou je kunnen zeggen dat bij een gemiddelde seeing de perfecte f-waarde van de telescoop bij 2,9 micron pixelgrootte f/17,4 bedraagt terwijl bij 2,0 micron pixelgrootte deze waarde ronde de f/12 ligt. Omdat we er van uitgaan dat fotograferen niet zo zinvol is bij matige seeing, zou je bij gemiddelde seeing bij een ASI678MC geen barlow nodig hebben (of een 1,5x barlow moeten toepassen) terwijl bij gemiddelde tot goede seeing bij de ASI662MC een 2x barlow wenselijk is. Vandaar wellicht dat we ook de meeste planeetfotografen met een 2.9 micron pixelgrootte en een barlowlens zien werken.
Resolutie (megapixels) en framerate per seconde
Naast het verschil in pixelgrootte heeft de ASI678MC een vrij grote sensor van 3840 x 2160 pixels en kan daarmee op volledige resolutie opnames van 8,29 megapixels maken. De ASI662MC heeft een sensor met een resolutie van 1920×1080 pixels en daarmee 2,07 megapixels. Gevolg is dat het beeldveld van de ASI678MC wat ruimer is en daarmee een planeet sneller gevonden kan worden in de telescoop.
Met de ASI678MC kan dus een wat groter stuk van de maan of de zon in één keer worden vastgelegd. Wegens de grote afbeeldingen die de ASI678MC maakt is de framerate met 47,5 frames per seconden wel lager dan de 105,6 frames per seconden die de ASI662MC kan wegschrijven. Zeker bij volledige afbeeldingsgrootte is daarnaast een snelle laptop of computer met genoeg denkgeheugen en een SSD harde schijf noodzakelijk. Zowel de ASI678MC als de ASI662MC beschikken over een interne buffer als de data niet snel genoeg door een laptop of computer kan worden overgenomen maar deze zal snel vollopen als de gebruikte laptop of computer niet voldoende snel werkt.
Kwantumefficiëntie tussen de ZWO ASI662MC VS ZWO ASI678MC
Lang niet alle lichtfotonen die op een camerasensor vallen worden daadwerkelijk omgezet in een digitaal signaal. Het percentage fotonen dat omgezet wordt verschild erg per sensor en dus per camera. Met een moeilijk woord wordt het omzetten van fotonen in een digitaal signaal de kwantumefficiëntie (Quantum Efficiency ofwel QE) waarde genoemd. Bij de ASI662MC is de QE waarde maximaal 91% terwijl de ASI678MC met 82% een nog altijd goede maar iets lagere waarde behaald. In onderstaand figuur zijn de twee QE-curve van de twee camera’s naast elkaar gezet. De ASI662MC is dus beter in het registreren van fotonen.
Whats in the Box
Bij de aanschaf van de ASI662MC of de ASI678MC camera krijgt de koper dezelfde set onderdelen meegeleverd. Men kan met behulp van een 1,25” Nose Piece en de USB3 kabel de camera direct aansluiten op de telescoop en laptop. Ook is het mogelijk beide camera’s vast te draaien op de ZWO Atmosferische Dispersie Corrector (ADC) om atmosferische verstoringen te minimaliseren.
Resultaten
Als vergelijking presenteer ik hieronder twee opnames van Jupiter gemaakt met de ASI662MC links en de ASI678MC rechts. De opname gemaakt met de ASI662MC is gemaakt om 22:06 UT en de opname gemaakt met de ASI678MC is iets eerder gemaakt om 21:58 UT. Bovenste afbeeldingen laten een stack zien van de beste 5% frames van 1 minuut video data verzameld met de Meade telescoop van de Cosmos Sterrenwacht in Lattrop. Het softwareprogramma Autostakkert werd gebruikt om de video data te stacken tot 1 geheel. Duidelijk is zichtbaar dat de ASI662MC wat gevoeliger is voor rood licht waardoor de opname geel/roder oogt dan het resultaat dat de ASI678MC stack laat zien. Dit is ook terug te vinden in de eerder genoemde QE-curve waar de ASI662MC in het rood hoger piekt.
In de onderste twee opnames is het resultaat zichtbaar na bewerking van de data in Registax en Photoshop. Uiteraard is zichtbaar dat de ASI678MC de planeet wegens de kleinere pixelgrootte, groter afbeeld en omdat de framerate per seconde van de ASI662MC camera hoger is, is er wellicht wat minder ruis zichtbaar in het uiteindelijke resultaat van die camera. Bewerking van de data kan echter ook reden zijn voor het ontstaan van wat meer ruis in de ASI678MC opname. De zichtbare details op de twee planeetbollen zijn echter goed vergelijkbaar.
Conclusie
Welke van de twee camera’s het beste bij jouw wensen past hangt uiteraard geheel af van de te gebruiken opstelling en het wel of niet willen gebruiken van een barlowlens. Beide camera’s voldoen namelijk aan de verwachtingen en zijn in staat mooie opnames van Zon, Maan en planeten te maken. ZWO heeft dus weer prachtige camera’s op de markt gebracht.